Νοητικές λειτουργίες είναι οι ικανότητες  που έχουμε προκειμένου να προσαρμοζόμαστε, να αναπτυσσόμαστε και να επιτυγχάνουμε τους στόχους της καθημερινότητας μας. Αυτές είναι :

• Αντίληψη : η ερμηνεία από τον εγκέφαλο των εξωτερικών ερεθισμάτων, που λαμβάνουμε από τα μάτια μας, τα αυτιά μας, την όσφρηση μας, το στόμα μας και το δέρμα μας. 

• Προσοχή : η ικανότητα να συγκεντρωνόμαστε σε συγκεκριμένο έργο.                         

• Μνήμη : η ικανότητα αποθήκευσης πληροφοριών είτε για λίγα δευτερόλεπτα (βραχύχρονη μνήμη), είτε για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα (μακρόχρονη μνήμη) καθώς και η ανάκληση αλλά και χρήση των πληροφοριών αυτών

• Προσανατολισμός : στο χώρο, στο χρόνο                              

• Αυτογνωσία : η αντίληψη της ταυτότητας μας σε σχέση με τους άλλους και το περιβάλλον    

• Σκέψη (Συσχετισμοί ): Αναγνώριση – ταύτιση αντικειμένων, ιδεών, καταστάσεων.  Ομαδοποίηση, κατηγοριοποίηση, ταξινόμηση, σειροθέτηση.

• Επίλυση προβλημάτων : η ικανότητα να αναγνωρίζουμε, να κρίνουμε και  να παίρνουμε αποφάσεις για κάποιο πρόβλημα . H συλλογιστική ικανότητα, η ικανότητα σχεδιασμού καθώς και η ικανότητα της γενίκευσης.

• Μάθηση και γλώσσα : Είναι αλληλένδετες ικανότητες . Η μάθηση αφορά στην ικανότητα να αποκτάς γνώση, δεξιότητες ή συμπεριφορές που είναι απαραίτητες για πιο εξειδικευμένες γνώσεις όπως γραφή ,ανάγνωση και μαθηματικά. Η γλώσσα είναι μια μέθοδος επικοινωνίας που συνίσταται από κανόνες γραμματικής και συμβόλων και εκφράζεται με χειρονομίες, ήχους ή γραφή.

Οι νοητικές λειτουργίες όμως μπορούν να εμφανίσουν διαταραχές. Εκείνες που βρίσκονται στη γέννηση (συγγενείς διαταραχές) περιλαμβάνουν διανοητικές ή αναπτυξιακές αναπηρίες (DD), μαθησιακές δυσκολίες (LD), διαταραχή υπερκινητικότητας- έλλειψης προσοχής (ADHD) και διαταραχή φάσματος αυτισμού (ASD). Οι επίκτητες διαταραχές που μπορούν να οδηγήσουν σε γνωστικούς περιορισμούς περιλαμβάνουν άνοια, κρανιοεγκεφαλική κάκωση (ΤΒΙ) και εγκεφαλικά αγγειακά ατυχήματα (CVA).

Προβλήματα που μπορεί να υπάρχουν είναι :

Διαταραχές στη μνήμη, τη χρήση γλώσσας, την επικοινωνία, την αφηρημένη σύλληψη, τη γενίκευση και την ταυτοποίηση / επίλυση προβλημάτων.

Σημαντικές δυσκολίες στην κατανόηση ή στη χρήση ομιλίας ή γραπτής γλώσσας, εμφανείς σε προβλήματα με την ανάγνωση, τη γραφή, τον μαθηματικό χειρισμό, την ακρόαση, την ορθογραφία ή την ομιλία.

Μειωμένη ικανότητα  ανάπτυξης διαπροσωπικών σχέσεων και κοινωνικής αλληλεπίδρασης καθώς και εμφάνιση στερεοτυπικών κινήσεων και στερεότυπων μορφών συμπεριφοράς.      

Μείωση της γνωστικής ικανότητας με επίδραση στην καθημερινή λειτουργία του ατόμου.    

Ημιανοψία, Ημιαμέλεια, απραξία, αφασία, δυσφαγία, αντιληπτικά ελλείμματα, μειωμένη εγρήγορση, διαταραχές προσοχής, διαταραχές μνήμης, μειωμένη εκτελεστική λειτουργία, εξασθενημένη κρίση, μειωμένες δραστηριότητες της καθημερινής ζωής.

Η χρήση της Υποστηρικτικής τεχνολογίας μπορεί να συνδράμει στη βελτίωση των παραπάνω δεξιοτήτων μέσα από διαδραστικά προγράμματα, αλλά μπορεί να παρέχει και τις κατάλληλες λύσεις, ώστε να βοηθήσει τα άτομα να είναι λειτουργικά στις καθημερινές απαιτήσεις του περιβάλλοντος.